Trong y khoa thường có những tên bệnh kèm theo danh từ viếthoa. Bệnh Sodoku là một ví dụ như vậy. Nhân có một đồng nghiệp trao đổi về bệnhnày, chúng tôi mạo muội bổ sung những gì đã được nói đến trong y văn. Về phầnchẩn đoán và điều trị, chúng ta có thể tham khảo nhiều tài liệu giáo khoa trongvà ngoài nước.
UpToDate Rat bite fever.pdf
Thoạt đầu nghe chữ Sodoku, nhiều người trong chúng ta lầm tưởngđây là tên của một nhà khoa học tầm cỡ đã có đóng góp cho bệnh học của căn bệnhnày. Thế nhưng Sodoku chỉ đơn giản là một cụm từ tiếng Nhật, So nghĩa là chuột,còn doku nghĩa là nhiễm độc. Do bệnh được các tác giả người Nhật mô tả một cáchriêng rẽ, đặc biệt là Miyake vào đầu thế kỷ XX, nên tên gọi gốc Nhật trở nên phổbiến thời kỳ đó, đặc biệt là trong các tài liệu giáo khoa tiếng Pháp, và tên bệnhnày dùng phổ biến ở Việt Nam khi nó được đưa vào sách giáo khoa của Giáo sư TrịnhNgọc Phan.
Ở các nước nói tiếng Anh, người ta nhất loạt dùng chữ ratbite fever (sốt chuột cắn), trong đó bao hàm hai loại mầm bệnh từ chuột với đặcđiểm vi sinh và bệnh lý có khác nhau. Đó là Streptobacillusmoniliformis và Spirillum minus.Bệnh Sodoku hay được mô tả ở châu Á là do Spirillumminus, còn Streptobacillusmoniliformis gây ra bệnh cảnh tương tự, được gọi là sốt Haverhill bắt nguồntừ vụ bùng phát năm 1926 ở Haverhill, Massachusetts (Hoa Kỳ).
Thực ra gọi tên sốt chuột cắn không thực sự chính xác, vìnhiều trường hợp bệnh không liên quan đến chuột cắn, mà liên quan đến chất thảicủa chuột. Ví dụ như vụ bùng phát năm 1926 ở Haverhill là từ sữa chưa tiệttrùng bị nhiễm. Hoặc gần đây hơn là vụ bùng phát năm 1983 ở Chelmsford, England(Hoa Kỳ) là do nước bị nhiễm chất thải của chuột.
Việc chẩn đoán bệnh khá dễ dàng nếu như có liên quan đến chuộtcắn, nhưng lại khó khăn khi phơi nhiễm đường tiêu hóa. Chìa khóa để nghĩ đến bệnhlà tình trạng sốt, sung huyết mạnh, có thể có phát ban kèm theo, nổi hạch,nhưng cũng đã có thông báo trường hợp bệnh không sốt. Thuốc điều trị đặc hiệu cảhai mầm bệnh này khá đơn giản. Penicillin hoặc Doxycyclin rẻ và dễ dùng. Nhữngtrường hợp đặc biệt có thể cân nhắc sử dụng các thuốc khác như Ammoxicillin+Acid clavulanic (Sanford Guide), Azithromycin.
Bookmarks