Thread: Hội chứng chèn ép khoang

VietNamNet - Mất chân vì ê kíp y bác sĩ trực tắc trách | Mat chan vi e kip y bac si truc tac trach

Mong rằng bài viết nhỏ này sẽ giúp các bạn sinh viên và các bác sỹ trẻ rút kinh nghiệm từ những người đi trước!

Ths. Bs Ngô Bá Toàn
Viện Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh Viện Hữu nghị Việt Đức

nbtoan@yahoo.com

Hội chứng chèn ép khoang (phần 1)

1, Nguyên nhân:
.Tổn thương mạch máu.
.Gãy xương kèm theo bầm dập, đứt rách phần mềm.
.Đụng dập phần mềm lớn.
.Bỏng.
. Sau phẫu thuật kết hợp xương kín.
. Những BN khi gẫy xương có nguy cơ chèn ép khoang cao.

2, Cơ chế bệnh sinh:
+ Vòng xoáy bệnh lý :Sự tăng tăng thể tích các thành phần trong 1 khoang kín (do chảy máu chẩy từ ổ gẫy vào trong các khoang, sự di lệch của đầu xương gãy, phù nề tổ chức) gây ra sự tăng áp lực trong khoang, gây tác động trở lại chèn ép các tổ chức trong khoang trong đó có mạch máu thần kinh.
+ Đầu tiên sự tăng áp lực khoang gây chèn ép tĩnh mạch --> ứ máu tĩnh mạch ở ngoại vi -->tăng thấm dịch ra ngoài thành mạch --> áp lực khoang càng tăng cao --> chèn ép động mạch --> thiếu máu nuôi dưỡng cấp tính gây hoại tử tổ chức, hoại tử chi.

Hội chứng chèn ép khoang (phần 2)

3,Triệu chứng lâm sàng: hội chứng thiếu máu ngoại vi

- Cảm giác đau như có người bóp chặt lấy bắp chân mặc gẫy xương đã được cố định, nắn chỉnh rồi mà vẫn không đỡ, trái lại còn đau hơn.

- Cẳng chân sưng nề, căng cứng.

- Đau tăng khi làm cử động thụ động gấp các ngón chân.

- Bàn chân và các ngón chân sưng nề, tím lạnh, hồi lưu tuần hoàn kém hơn so với bên lành.

- Bắt mạch mu chân và ống gót đều yếu hơn so với bên lành thậm chí không bắt được.

- Vận động giảm, tê bì hoặc muộn hơn thì mất cảm giác .

4, Cận lâm sàng:

- Đo áp lực khoang: bình thường 0 mmHg. Tăng đến 20 là đe doạ và ≥ 30 mmHg là CEK rõ và phải mổ giải áp.

- Siêu âm Doppler cấp cứu (không bắt buộc khi lâm sàng rõ) : đánh giá tình trạng tuần hoàn trung tâm và ngoại vi của chi tổn thương (rất hữu dụng khi có tổn thương mạch máu đi kèm).

5, Nguyên tắc điều trị:

-Giai đoạn nghi ngờ:
.Bỏ hết bột.
.Gác cao chân hoặc kéo liên tục nhẹ (2-4 kg).
.Phóng bế gốc chi Novocain 0,25% ( ngày 2 lần)
.Dùng thuốc giảm nề ( vừa tiêm vừa uống)

-Khi đã CEK rõ:
. Rạch mở cân cấp cứu.
. Rạch mở bao cân, mở thông đến tận ổ gẫy giải thoát dịch, máu tụ, để giải thoát chèn ép, kiểm tra mạch máu, nắn chỉnh và cố định ổ gẫy.

6, Kết luận:

HC CEK là một tối cấp cứu, được chẩn đoán chủ yếu dựa vào lâm sàng, diễn biến đôi khi không rầm rộ nhưng để lại hậu quả nặng nề nếu không xử lý kịp thời.

Em có một thắc mắc nhỏ là trong trường hợp hội chứng chèn ép khoang đã rõ, mình đánh giá tình trạng mạch máu bằng cách nào? Vì nếu như chỉ có chèn ép khoang thôi thì sẽ chỉ cần kíp chấn thương vào giải quyết là được, nhưng nếu có cả vết thương mạch máu thì có thể sẽ cần huy động cả kíp mạch máu vào xử trí. Hay là trong mọi trường hợp, mình sẽ đều báo với kíp mạch máu để họ chuẩn bị tinh thần?

Em cảm ơn.

Cho em hỏi với ạ!
Thiết bị đo áp lực khoang như thế nào ạ?Em học ở Hải Phòng nên chưa nhìn thấy bao giở.
Chẩn đoán hội chứng chèn ép khoang chỉ dựa vào ls va siêu âm doppler ạ.Va trong khi theo dõi hội chứng chèn ép khoang(giai đoạn nghi ngờ) có thể tiến hành mổ kết hợp xương sớm để giải phóng chèn ép có đúng không ạ!

Originally Posted by tritue

Cho em hỏi với ạ!
Thiết bị đo áp lực khoang như thế nào ạ?Em học ở Hải Phòng nên chưa nhìn thấy bao giở.

Trang web này có mô tả phương pháp đo áp lực khoang.

Cho em hỏi: B/n bị Hemophilia TC hay chảy máu ko cầm bị tụ máu cơ đùi sau chấn thương gây CEK, LS và CLS có CĐ mổ nhưng tại cơ sở y tế đó xa trung tâm ko có FVIII để truyền. Vậy có đc nên mổ ngay ko?

Cảm ơn bác nhé. Thông tin rất hữu ích